Świetlówki LED – czym są i czy warto je stosować?

Świetlówki są obecnie najnowszym rozwiązaniem z dziedziny oświetlenia liniowego LED. Szeroki wybór świetlówek LED dostępnych na rynku sprawia, że mogą być one stosowane na wielu przestrzeniach, dostosowując swoje parametry do wymagań otoczenia. Rozwój technologii LED sprawił, że obecnie produkowane świetlówki są bezpieczniejsze dla środowiska, energooszczędne i o wiele bardziej wytrzymałe niż jej fluorescencyjni poprzednicy.

Krótka historia świetlówek LED
Do niedawna jedyną opcją były świetlówki fluorescencyjne, czyli po prostu lampy wyładowcze zawierające gaz np. argon. Te świetlówki były i w zasadzie nadal są szeroko stosowane w różnych miejscach: powierzchniach biurowych, halach magazynowych, miejscach użyteczności publicznej, dworcach kolejowych. Dzieje się tak z kilku powodów: była to jedyna alternatywa dla żarówek, w relatywnie niskiej cenie zakupu i generująca niższe koszty (przy dłuższym eksploatowaniu) użytkowania. Do negatywnych stron wyładowczych  świetlówek można zaliczyć wysoką awaryjność i niską jakość generowanego światła. W zasadzie świetlówki wyładowcze potrafiły generowały barwę świecenia zimną wpadająca lekko w błękit, co też ograniczało zakres przydatności produktu.

Charakterystyczne cechy świetlówek LED
Pojawienie się na rynku świetlówek LED znacznie poprawiło niektóre elementy związane z użytkowaniem oświetlenia liniowego. Dlatego jeśli zastanawiamy się, czy warto stosować świetlówki LED, należy bliżej się przyjrzeć charakterystyce porównawczej świetlówek LED w stosunku do tradycyjnych wyładowczych.

Przede wszystkim świetlówki LED nie wykorzystują szkodliwych materiałów (miedź) i nie wymagane jest stosowanie gazu w procesie produkcji. Poza korzyściami ekologicznymi, zastosowanie diod w świetlówkach nie wymaga stosowania dodatkowych energochłonnych elementów niezbędnych do prawidłowej pracy (zapłonniki). Świetlówki LED również potrzebują dodatkowych elementów dostosowujących napięcie zwanych driverami, jednakże są one wbudowane w świetlówce i nie zajmują miejsca w oprawie, a co za tym idzie – nie potrzebują dodatkowej energii podczas pracy. Brak gazu i zapłonników w świetlówce LED wpływa na większą żywotność i mniejsza awaryjność podczas uruchamiania świetlówki. Świetlówki gazowe potrzebują dużego napięcia podczas uruchamiania, a to jest jedna z przyczyn dlaczego tak często trzeba wymieniać je na nowe. Produkty LED po uruchomieniu pracują stabilnie swoją pełną mocą bez żadnych strat i konsumpcji energii.

Druga kwestia to jakość świecenia. Wspomniana już sytuacja związana z jakością barwy świecenia w świetlówkach wyładowczych korzystniej prezentuje się w przypadku źródeł LED. W przypadku świetlówek LED dostępne są trzy odcienie białego światła: ciepła, neutralna i zimna. Takie rozwiązanie zdecydowanie rozszerza zakres użyteczności świetlówek. Tam, gdzie właśnie z powodu jakości barwy świecenia, gazowe świetlówki nie mogły być stosowane, LED-y mogą okazać się ciekawą propozycją.

Oszczędzaj dzięki świetlówkom LED
Kolejny argument za użytkowaniem świetlówek LED to kwestia oszczędności. Wskazane już wcześniej kwestie technologiczne umożliwiają tworzenie źródeł, których zapotrzebowanie na energię jest nawet do 50% mniejsze. Przykładowo 36W wyładowcza świetlówka jest zastępowana przez 18W zamiennik LED. Wiele obaw powstaje w kwestii liczby lumenów, bowiem porównując suche dane techniczne, świetlówki fluorescencyjne posiadają większą wartość lumenów. W związku z czym wiele opinii przeważa, iż nie jest możliwe dokonanie bezstratnej wymiany oświetlenia. Budowa świetlówek LED, które dostarczają bardziej skupioną wiązkę światła (w przeciwieństwie do świetlówek starego typu) w praktycznym użytkowaniu sprawia, iż całe światło generowane przez zamiennik LED jest kierowane tam, gdzie chcemy. Dzięki temu, mimo mniejszej liczby lumenów, cała moc światła oświetla daną powierzchnię. Nie ma, tak jak w przypadku gazowych świetlówek, straty wydajności poprzez szerokie kąty świecenia. Czyli po prostu światło nie ginie w oprawie. Ponadto, w przypadku świetlówek LED, zwłaszcza w barwie neutralnej (4000-4500K) i wysokim współczynniku CRI (oddawanie barw), oświetlane kolory i barwy prezentują się w sposób najbardziej zbliżony do dziennego światła, w związku z czym oświetlana przestrzeń jest lepiej odbierana przez ludzkie oko i tym samym potęguje wrażenie dobrze oświetlonej.

Wytrzymałość świetlówek LED
Kolejnym argumentem przemawiającym po stronie świetlówek LED jest fakt, iż są zbudowane z aluminium i plastiku. Oczywiście dostępne są na rynku również wersje szklane,  jednakże z całą pewnością zdecydowana większość świetlówek LED to wersje aluminiowo – plastikowe. Ten typ konstrukcji powoduje, iż świetlówki są odporne na roztrzaskanie (ang. shatterproof), w znacznie lepszym stopniu niż specjalnie produkowane tego typu gazowe świetlówki. W wielu obiektach np. pomieszczeniach przetwarzających żywność, placówkach opieki zdrowotnej czy choćby w windach rekomenduje się, a w niektórych krajach (USA) prawo wymaga stosowania właśnie świetlówek typu shatterproof.

Kupując świetlówki LED masz gwarancję jakości
Pewną wadą świetlówek LED może być ich cena, choć oczywiście oferta cenowa ciągle ulega uaktywnieniu i wyraźnie widać, że kwoty jakie należy wyłożyć za świetlówki LED zmieniają się rokrocznie, to jednak cały czas świetlówki wyładowcze są kilkukrotnie tańsze. Jednakże opisywane już wcześniej zalety świetlówek LED: żywotność, mniejsza konsumpcja energii, w dalszej perspektywie wykazują, iż rozwiązanie LED w poszczególnych przypadkach może wręcz okazać się rozwiązaniem bardziej opłacalnym.

Warto mieć w pamięci, iż zbliża się termin obowiązywania obostrzeń zakazujących używania produktów zawierających szkodliwe substancje np. miedź. Mowa tu o ustaleniach Konwencji z Minamaty w sprawie rtęci, sporządzona w Kumamoto 10 października 2013 r. Według której wszystkie produkty zawierające miedź powinny być wycofane z obiegu handlowego do roku 2020. W świetle tych przepisów można przewidywać, iż prędzej czy później większość użytkowników starego rodzaju oświetlenia będzie zmuszona do wymiany oświetlenia. Zatem w celu niknięcia przyszłych niedogodności warto pomyśleć o nieodkładaniu inwestycji.